Rodzina Ulmów, Józef i Wiktoria oraz ich siedmioro dzieci, została zamordowana przez niemieckich żandarmów 24 marca 1944 roku w Markowej, na Podkarpaciu, za ukrywanie ośmiorga Żydów. Ich postawa była wyrazem odwagi i bezinteresownej pomocy w czasach niemieckiej okupacji. Wiktoria Ulma była w zaawansowanej ciąży, dlatego często mówi się o ośmiorgu dzieciach.
Beatyfikacja rodziny Ulmów odbyła się 10 września 2023 roku w Markowej. Rodzina ta jest pierwszą, gdzie cała rodzina, w tym nienarodzone dziecko, została beatyfikowana.
Rodzina Ulmów pochodziła z Markowej, wsi na Podkarpaciu, zamieszkałej głównie przez rolników. Józef Ulma był człowiekiem wszechstronnie utalentowanym – rolnikiem, sadownikiem, ale również fotografem i społecznikiem. Jego żona, Wiktoria, zajmowała się domem oraz wychowywaniem dzieci. Byli rodziną głęboko wierzącą i szanowaną w lokalnej społeczności.
W czasie II wojny światowej, kiedy Niemcy rozpoczęli eksterminację ludności żydowskiej, Ulmowie zdecydowali się ukrywać ośmioro Żydów – członków dwóch rodzin: Goldmanów, Grünfeldów i Singera. Pomimo ryzyka, jakie wiązało się z pomocą Żydom, Ulmowie, kierowani współczuciem i wiarą, przez wiele miesięcy ukrywali ich na swoim gospodarstwie. Niestety, w marcu 1944 roku zostali zdradzeni przez lokalnego donosiciela.
24 marca 1944 roku niemieccy żandarmi otoczyli dom Ulmów. Najpierw zamordowali ukrywanych Żydów, a następnie Józefa i Wiktorię Ulmów. Wiktoria, będąca w zaawansowanej ciąży, miała urodzić wkrótce ósme dziecko. Z zimną krwią zabito także sześcioro ich dzieci: Stasia (8 lat), Basię (6 lat), Władzia (5 lat), Frania (4 lata), Antosia (3 lata) i Marysię (1,5 roku). Niemcy nie oszczędzili nawet dzieci, aby nie pozostawić żadnych świadków.
Tragedia Ulmów przez lata była symbolem niezwykłej ofiary i poświęcenia, jakie ponosili Polacy, ratując Żydów podczas wojny. W uznaniu tej heroicznej postawy, w 1995 roku Instytut Yad Vashem w Jerozolimie przyznał Józefowi i Wiktorii Ulmom tytuł Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.
Proces beatyfikacyjny rodziny Ulmów rozpoczął się w 2003 roku. Ich beatyfikacja odbyła się 10 września 2023 roku w Markowej. Jest to wydarzenie wyjątkowe, ponieważ cała rodzina, w tym nienarodzone dziecko, została wyniesiona na ołtarze.
Grób rodziny Ulmów znajduje się na cmentarzu parafialnym w Markowej, gdzie miejscowa społeczność oddaje im cześć. W Markowej znajduje się również Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów, które upamiętnia ich bohaterską postawę oraz historię innych Polaków, którzy narażali swoje życie, by ocalić Żydów podczas Holocaustu.
Markowa to wieś położona w południowo-wschodniej Polsce, w województwie podkarpackim, około 10 km na południowy wschód od Łańcuta i około 30 km od Rzeszowa. Jest malowniczo usytuowana wśród pól i pagórków regionu, będącego częścią Pogórza Dynowskiego. Główne drogi prowadzące do Markowej od strony zachodniej biegną przez Łańcut, z którego do wsi można dotrzeć drogami lokalnymi, takimi jak droga powiatowa nr 1509R. Markowa jest również stosunkowo blisko autostrady A4, jednego z najważniejszych szlaków komunikacyjnych w Polsce, który przebiega na północ od wsi, w odległości około 20 km. Autostrada A4 zapewnia łatwy dojazd do węzła w Łańcucie, skąd można wygodnie dojechać do Markowej lokalnymi drogami, co czyni ją dobrze skomunikowaną z większymi miastami regionu.
